Hôm ngày 2 tháng 9 năm 2024, ngày lễ lao động của Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ,mà ngày nghỉ lễ 2/9 năm nay lại đúng vào ngày thứ hai ,do vậy mà tất cả công sở công cộng và tất cả các trường học trên cả nước đều được nghỉ lễ. Cộng chung với thời gian cuối tuần, mọi người đều có được một thời gian nghỉ là ba ngày,kể từ ngày thứ bảy,tức hai ngày của cuối tuần cọng thêm ngày thứ hai lễ lao động chính nằm trong tuần lễ kế tiếp, vị chi được nghỉ ba ngày dài. Được nghỉ nhiều ngày như vậy,nên các con nhà tôi,họ thảo luận với nhau,quyết định tổ chức một cuộc du ngoạn gần,cho đại gia đình, gồm tất cả 5 gia đình nhỏ,để các cháu nội,ngoại của tôi chúng đi chơi chung với nhau,với mục đích tham quan vùng bờ biển thuộc Tiểu bang Massachusetts, kể cả việc tắm biển.Bên cạnh đó thực hiện một chuyến thả bộ dọc theo các đường phố để quan sát, nhìn ngắm các thành phố nhỏ thuộc vùng biển của tiểu bang nầy,giúp chúng có cơ hội tìm hiểu về một số đặt tính riêng biệt của từng thành phố tại nơi đây.Vì đó là môn học địa lý rất tốt mà lớp trẻ đều cần đến.

Cuộc đi chơi lần nầy không vắng mặt một thành viên nào trong cộng đồng thuộc đại gia đình chúng tôi cả,với .địa điểm đã được ấn định là sang chơi để quan sát vùng bờ biển thuộc Tiểu Bang Massachuswetts.Các bãi biển thuộc Tiểu bang nầy thường được xếp vào các điểm du lịch nổi tiếng mà người dân Mỹ, vào những dịp lễ lạc thường thực hiện các chuyến du lịch nhẹ cho gia đình.Ngoài ra du khách nước ngoài cũng thường chọn các nơi nầy làm điểm tham quan và tổ chức những cuộc nghỉ ngơi trong những dịp du lịch đến nước Mỹ,nhất là sau khi đến thăm thành phố Boston thủ phủ của Tiểu Bang Msasachusetts,được mệnh danh là: THỊNH VƯỢNG CHUNG MASSACHUSETTS.

Nói một chút về cái ngày 2 tháng 9.Tại Việt Nam,ngày 2 tháng 9 hằng năm,nhà nước do Đảng cộng sản Việt Nam nắm quyền cai trị,họ qui định ngày nầy là ngày Quốc khánh.Bởi tính chất của nó phát xuất từ ngày 2 tháng 9 năm 1945,Đảng cộng sản do ông Hồ Chí Minh lãnh đạo,đang được ngụy dưới danh xưng là mặt trận Việt Minh, mặt trận nầy ban đầu qui tụ gồm nhiều đảng phái quốc gia,sau đó bị ông Hồ áp dụng thủ đoạn cường và bạo để loại ra khỏi,chỉ còn lại duy nhất đảng cộng sản.Ông Hồ đã cho bố trí tổ chức một cuộc mitting tại công viên Ba Đình,Hà nội ,với mục đích là để ông Hồ đọc Bản Tuyên Ngôn Độc lập. Buổi lễ nầy do ông Nguyễn hữu Đang là người đứng ra lo việc tổ chức,có nghĩa là ông Nguyễn hữu Đang là người có tinh thần tích cực ủng hộ cho phong trào đả thực theo thuyết giáo của Cụ Hồ.,nhưng một thời gian lặn ngụp trong cái guồng xoáy của tổ chức cụ Hồ,ông nhận ra rằng nếu tiếp tục đi tiếp là sai đường,bởi đây không phải là cuộc cách mạng dân tộc,do vậy ông Nguyễn hữu Đang ngưng hoạt động,để rồi sau đó đúng vào thời điểm do đảng của cụ Hồ thực hiện đánh “Nhân văn Giai Phẩm”,ông Nguyễn Hữu Đang bị Cộng sản ghép vào tội phản động bắt nhốt tù đến 16 năm,đó là cái giá mà ông phải trả với lời phát biểu là ông đã nhầm về cái chủ thuyết Marxit do cụ Hồ mang về từ tổ chức Đệ Tam Quốc Tế, khởi nguồn tại nước Nga, bởi lãnh tụ Lenin.

Cổ nhân cũng đã có dạy: “Đi một ngày đàng học một sàng khôn” đúng vậy, khi chúng tôi được đến định cư tại nước Mỹ thì mới được biết cái ngày 2/9 tại Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ,nước nầy lại qui định ngày 2/9 hằng năm là ngày lễ “Lao Động” của xứ nầy.Người dân Mỹ được nghỉ lễ,trong đó có cả người Mỹ gốc Việt chúng tôi cũng được hưởng chung cái quyền lợi đó.Do vậy mới được biết cái ngày nầy nó lại trùng với ngày 2/9 bên nhà,toàn dân Việt Nam hiện tại bắt buộc phải thực hiện chủ trương của Đảng cộng sản, phải mở tiệc ăn mừng để tưởng niệm cái ngày lễ mà họ qui định là ngày Quốc khánh của chế độ,cũng là cái ngày đánh dấu sự đau buồn nhất cho cả một dân tộc bất hạnh.Đó là ý nghĩa về ngày 2 tháng 9 hằng năm từ hai xứ sở Việt và Mỹ,mà người Việt tỵ nạn chúng ta ít nhiều đều có sự dính dấp nên phải hiểu biết về ý nghĩa của nó .

Cái biết thứ hai,cái nước tư bản Mỹ nầy nó nghịch,họ qui định vinh danh sức lao động của người dân Hiệp chủng quốc vào một ngày riêng biệt là 2/9 hằng năm.Họ không theo cái qui luật chung được gọi là ngày [Quốc Tế lao động 1/5].Như vậy ta hiểu ra rằng,ngày quốc tế lao động 1/5.chỉ dành riêng cho các nước áp dụng thể chế chính trị với chủ thuyết cộng sản ,và các nước chủ nghĩa xã hội theo khuynh hướng khuynh tả Marxit mà thôi.Chế độ tư bản Mỹ,họ không theo cái chủ thuyết cộng sản hay Xã hội chủ nghĩa gì cả,nên họ qui định ngày vinh danh sức lao động của người dân Hoa-Kỳ bằng một ngày lễ riêng biệt vào ngày 2/9 hằng năm và là ngày lễ lớn áp dụng trên toàn quốc cho cái đất nước được gọi với danh xưng là Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ.Như vậy chúng ta được hiểu biết thêm một khía cạnh khác nữa về nước Mỹ,nước nầy có một ngày lễ “lao động"riêng biệt,không theo cái chung ngày Quốc tế lao động 1 tháng 5 như chúng ta thường biết đến từ trước đến nay. Ngày Quốc tế lao động 1/5 chỉ dành riêng cho các nước áp dụng chủ thuyết Marxit là cộng sản hay xã hội chủ nghĩa mà thôi.

Khi được tất cả anh chị em cả nhà tán thành ý kiến tổ chức chuyến đi chơi lần nầy, “Bé Tám” đứa con gái út của tôi,cô bé được mang cái tên “NHƯ NGUYỆT” là con trăng có ánh sáng trong, đẹp và hiền hòa giống nguyên như hai cô chị của cô ta là Đông và Thu Nguyệt .Bé Tám chịu trách nhiệm thuê một ngôi nhà ở khu gần bờ biển,dùng cho cả nhà trú ngụ trong suốt thời gian mấy ngày tham quan tại vùng nầy.Tại Mỹ,trên hầu hết các tiểu bang có bờ biển là các điểm du lịch,người dân Mỹ đã thực hiện một loại dịch vụ là xây dựng nhà cho thuê ngắn hạn giành cho khách du lịch,loại nhà nầy thường được xử dụng vào mùa nắng cho các gia đình những du khách tạm trú, trong thời gian đến hưởng không khí biển mà thôi,kể cả khách du lịch nước ngoài.Có thể là giá cho thuê khá đắt,vì chỉ dùng trong một mùa mà phải tính trang trải lợi tức đều cho cả một năm.

Cái khoảng không gian phải vượt qua, để đến vùng bờ biển của Tiểu Bang Massachusetts đối với nơi cư ngụ của chúng tôi tại Tiểu bang Connecticut thì khá gần,chỉ cách nhau 2 giờ lái xe là đến nơi.Nhờ là gần,nên vào cuối ngày thứ 6,sau giờ nghỉ việc,tất cả mọi gia đình đều tập trung về điểm hẹn,như vậy mọi thành viên trong đại gia đình chúng tôi đều đến nghỉ,ngủ đêm đầu tiên tại ngôi nhà nơi vùng biển của Tiểu Bang Massachusetts,nơi ngôi nhà đã được thuê.Đặc biệt,vợ chồng anh Phục phải chờ đón bé Ivy,bé phải bay về bởi từ chuyến tàu đêm tại sân bay Tiểu bang Virginia,vì bé đang làm việc tại đó,nên phải đến trể vào lúc 12 giờ đêm.Bé Ivy có một vai vế khá đặc biệt đối với đàn em của cô ta,tất cả những đứa em được sinh ra trên đất Mỹ,ngoại trừ 3 chị gái lớn Nga,Ngọc,Ngân con anh Nguyên và chị Đông Nguyệt đến Mỹ sau từ Việt Nam.Từ nhỏ và trong suốt thời gian còn đi học,bé dành rất nhiều thời giờ để chăm sóc cho tất cả mọi đứa em của bé khá kỹ,với một tinh thần rất thân thiện của một người chị lớn trong nhà,không phân biệt là nội,ngoại.Vì vậy mà gia đình mỗi khi tổ chức các cuộc đi chơi thì không thể vắng mặt bé, nếu vắng mặt bé thì các em sẽ rất buồn!

Sáng hôm sau, ngày đầu,lại đúng vào ngày thứ bảy,sau khi mọi người dùng điểm tâm xong tại nhà.Những người lớn chịu trách nhiệm làm tài xế, dùng xe đưa các cháu cùng mọi người lớn khác đến chơi tại một địa điểm gần nhất nơi bãi biển Barnstable,sau đó mới đến tham quan tại các bãi biển gần vòng quanh nơi đây: đó là các bãi biển Hyannis,Osterville,E.falmouth.Thời tiết vào đúng mùa hè nên bầu trời rất trong và đẹp, bao phủ bởi một màu ánh nắng vàng của thái dương.Bãi biển vào lúc nầy có rất đông người,nhưng người tắm biển thì khá ít,phần lớn là từ mỗi nhà họ quây quần một nơi trên bãi cát để tắm nắng.Các cháu nhà chúng tôi,cũng háo hức việc tắm biển lắm,khi vừa đến nơi, các cháu liền ùa ra biển ngay,nhưng chỉ độ khoảng chừng hơn 5 phút là chúng lại phải lên bờ hết,vì nước biển đang quá lạnh.Bãi biển tại vùng nầy mặt bằng khá rộng, sạch sẽ nên người người nhân ngày nghĩ lễ với thời gian khá dài kỳ nầy,rất nhiều gia đình người Mỹ tổ chức cuộc đến chơi nơi bãi biển rất đông, cốt là đến để hít thở không khí trong lành của biển mà việc tắm nắng là một môn mà người Mỹ thích nhất, kể cả việc tắm biển nữa,rất tiết là nước biển lúc nầy đang khá lạnh,nên đa phần đều dùng cách tắm nắng nơi bãi cát.Biển vùng nầy tắm có lẽ không thỏa mái cho lắm,các cháu nhà tôi chúng nói như vậy vì mặt đất bên dưới làn nước biển hơi có nhiều bùn,không đẹp bằng các vùng biển mà các cháu được đến chơi trước đó, như vùng biển thuộc tiểu bang Maryland chẳng hạng,dưới mặt nước toàn là cát trắng, chắt cứng mà trắng phau phau.Không tắm được,nên chúng tôi đã đưa các cháu cùng đi tham quan đến các vùng biển kế cận nói trên đó là Hyannis ,Osterville,E.Falmouth.Đến tham quan tại chừng đó nơi là đã hết cả một ngày.Bởi ngày đã sắp hết nên chúng tôi phải về lại nhà trọ để chuẩn bị cho bửa ăn tối.

Thức ăn thì các con chúng tôi mang theo từ nhà nhiều thứ lắm,vì nhà trọ có cả bếp,lò nướng đầy đủ.Bửa chiều hôm nay,cả nhà được thưởng thức món cá hấp,một con cá thật to (tôi quên tên),mà anh Nhân đứa con trai lớn của tôi,đã chuẩn bị ướp gia vị sáng nay,và bây giờ anh ta cũng giữ vai đầu bếp để hấp con cá nầy.Bên cạnh đó hai cô con dâu Lan và Hằng với sự hổ trợ của hai chị gái,lo việc nướng thật nhiều loại thịt sườn.Cả nhà dùng bửa từ hai món nầy với rất nhiều rau salat,ăn xong hai món cá và thịt,mỗi người được dùng thêm một tô bún bò,cũng do hai cô con dâu và hai chị gái nhà tôi đạo diễn luôn.Xong bửa ăn tối,một số người lớn lại ra sân để đốt lửa ngồi chơi,tuy nhiên cái lò lửa tại đây không đạt yêu cầu cho lắm, vì cái lò đốt không tỏa ngọn lửa lớn ra chung quanh giống như cái lò đốt lửa tại nhà,vì vậy việc ngồi chơi quanh lò lửa không mấy hứng thú,mọi người đều trở vào lại nhà, ngồi quanh bàn ăn để nói chuyện kháo với nhau.Để cho tăng thêm phần hào hứng từ câu chuyện kháo,tất cả được lai rai thêm một số các chai bia Corana nhẹ nhẹ, để khích hoạt cuộc chuyện trò giữa anh em bọn họ với nhau,giúp tạo thêm sự đậm đà đối với cái tình giữa anh em trong gia đình với nhau.

Cái vui là tất cả đàn cháu nhà tôi,lại có được một dịp họp mặt đông đủ cả anh,chị em trong bọn họ, bọn chúng có được một dịp chơi chung để chuyện trò,mà chúng nói chuyện líu lo trong lúc chơi đùa với nhau,kể cả lúc chúng đi dạo bách bộ trên đường phố,kể cả lúc nhìn ngắm tham quan những cảnh lạ lẫm nơi các thành phố nhỏ tại đây.Gặp gỡ và tiếp xúc với nhau càng nhiều,thì cái tình cảm lại càng nẩy nở,chuyện ấy nó đã trở thành như một đạo lý, góp phần vào việc gián tiếp rèn luyện đức tính làm người,mà kinh nghiệm đã cho chúng ta thấy một cách đích thực trong cuộc sống.Cái ưu điểm của gia đình chúng tôi là đã làm được cái điểm nầy,ngoài những cuộc tổ chức du ngoạn nhẹ như thế nầy ra,tại nhà, cũng luôn tổ chức các buổi sinh hoạt ăn uống , những cuộc đốt lửa ngoài trời nơi bãi cỏ sau vườn,tạo điều kiện cho tất cả các cháu tập trung về để chúng chơi đùa với nhau.Có thể nhờ vậy,mà đàn cháu nhà tôi chúng rất quý mến nhau,nghĩa là xử sự với nhau một cách rất thân tình.

Ngày hôm sau là đúng ngày chủ nhật,chúng tôi hoàn tất một chuyến tham quan từ đầu đến phần cuối nơi cái rẻo đất bên ngoài vùng vịnh mà chúng ta nhìn thấy trên bản đồ .Đó là cái rẻo đất ôm gọn vùng vịnh Cape Cod Bay thuộc Tiểu bang Massachusetts,trong đó có cả cửa biển quan trọng Plymouth nằm ngay nơi bờ đất liền,là cửa biển đã được ghi vào lịch sử của thời tiền khai mở nước Mỹ vào thế kỷ thứ 17.

Rẻo đất nhìn trên bản đồ thì rất hẹp,nhưng trên thực tế bề rộng của nó cũng lại khá rộng,để có thể xây dựng được thật nhiều thành phố du lịch dọc theo chiều dài của nó cho đến tận mũi đất cuối của Cape Cod với thành phố Provincetown.Từ sáng chúng tôi bắt đầu xuất phát từ thành phố Barnstable nơi vùng đất nối liền với lục địa về phía nam của thành phố Boston,và lần lượt vượt qua các thành phố nhỏ kế cận Yarmouth,Dennis,Brewster,E.Brewster,Orleans,Eastham,N.Easttham,S.Wellfleet,Wellfleet,Truro,N.Truro,mỗi nơi tất cả chúng tôi đều đã dừng lại để mọi người dạo bộ nhìn ngắm thật kỹ mà ghi nhận những điểm đặc sắc của nó.Khi đến thành phố N.Turo tất cả đoàn người trong gia đình chúng tôi đều phải tạm dừng tại nơi nầy để dùng bửa trưa.Chúng tôi quyết định dùng bửa ăn nhẹ bằng Pizza cho gọn,bởi tại nơi nầy có tiệm bán Pizza ngon lắm,chúng tôi đông người nên đặt chủ nhà hàng làm cho hai cái pizza thật lớn mà thật ngon. Đặt nhà hàng làm theo yêu cầu vào lúc nầy,nên phải ngồi chờ khoảng 30 phút,và chúng tôi đã được chủ nhà hàng thỏa mãn theo đúng yêu cầu của mình,nên tất cả mọi người dùng bửa thật ngon miệng,nhất là bọn cháu vì chúng ăn rất quen với món ăn nầy,bên cạnh cái ngon miệng của chúng vào lúc nầy, vì Pizza tại đây thật ngon.Xong bửa trưa chúng tôi tiếp tục đến thành phố nhỏ kế cận là Provincetown,thành phố nầy nằm trên phần đất hẹp nơi phần cuối của rẻo đất nầy,vì vậy nó chỉ có một con đường lớn duy nhất chính giữa,mà hai bên là hàng quán cùng nhà ở,dĩ nhiên là có một số con đường ngang chạy ra bãi biển nhưng khá ngắn cho cả hai phía,giống như tất cả các thành phố khác đã đi qua.

Dạo và ngắm được từng đó các thành phố nhỏ trên giải đất vòng cung nầy,cảm thấy rất vui vì mình đã đặt chân lên được cái phần đất mà lâu nay chỉ thấy trên bản đồ không thôi.Cảm nhận thì cũng được nhiều lắm,vì nơi nầy toàn là thành phố biển,cách sinh hoạt của con người cũng có phần nhộn nhịp hơn,cái nhộn nhịp ấy có thể là do một phần từ khách du lịch đến đây đã góp phần vào,nên đã gây cho mọi người có cái cảm giác ấy.Cái thành công trong chuyến đi lần nầy của chúng tôi là nhìn đàn cháu chúng tụ hội thành đoàn,chúng nhảy nhót tung tăng,mà kéo nhau rúc cùng khắp các ngõ ngách của từng con đường nhỏ trong mỗi thành phố mà chúng đã được đi qua,kể cả các bãi biển tại mỗi nơi,chỉ là chúng không tắm biển vào thời gian nầy mà thôi.Có lẽ chúng đã ghi vào trí não được khá nhiều điều mà chúng nhìn thấy qua sự cảm nhận từ mỗi đứa.

Một điều tôi biết thêm là tại cái thành phố Provincetown, là cái thành phố có thể là giới đồng tính ngự trị,họ treo cờ biểu tượng của giới họ thật nhiều dọc theo suốt con đường phố lớn nầy.Đó là cái khác biệt với nhiều thành phố khác trên khắp tiểu bang Massachusetts mà tôi có dịp đi qua. Tới thành phố Provincetown thì hết đường đi tiếp,do vậy mà chúng tôi phải quay lại,có ghé thăm vài bãi biển mà trước đây các con chúng tôi đã có dịp đến,tìm lại bãi đá thật nhiều cua biển,mà trước đó họ có bắt được,nhưng hôm nay thì Town đang treo bảng cấm bắt cua,rồi thì chúng tôi lại đi lần về để về nhà trọ.Như vậy việc tham quan vùng nầy đã tạm đủ.

Vài đêm rồi vì lạ nhà nên ngủ không ngon giấc,nên tôi theo đứa con trai lớn của tôi là Nhân bảo anh ta chở tôi về lại nhà,như vậy cha con chúng tôi lại về nhà trước vào cái thời gian cuối của ngày nầy.Ngoài hai cha con tôi ra, còn tất cả mọi người đều ở lại và tiếp tục tổ chức bửa ăn tối chung.Cha con chúng tôi đến nhà vào khoảng 9 giờ tối,về đến nhà thì rất vui,cái vui nhất là thắp hương trên bàn thờ cho mạ sắp nhỏ,bà ấy chỉ mới mất mấy tháng trước đây thôi,trên bàn thờ nếu vắng nén hương được thắp thì tạo cái cảm giác là khá buồn.

Trưa ngày hôm sau thì tất cả các con,cháu của chúng tôi cũng lại kết thúc cuộc du ngoạn lần nầy để trở về lại nhà.Chúng kể chuyện lại cho tôi nghe, là tối hôm ấy chúng đem ra tất cả đồ ăn đem theo, nào là thịt,cá rau quả,rồi cùng nhau tổ chức nấu một bửa ăn thật thịnh soạn, vì họ có đủ các vật liệu cần.Lúc ra về thuận đường ,vợ chồng Lịnh anh con trai giữa của tôi, chở luôn chị lớn của anh ta là Đông Nguyệt, sang vùng biển thuộc Tiểu bang Rhode Island,để mua cua biển,cua giá rất rẻ nên bọn họ mua thật nhiều,bên cạnh đó chị em lại tranh thủ ghé ra ghềnh đá của bãi biển tại nơi nầy để bắt cũng được thật nhiều loại ốc gạo biển,loại ốc nầy gia vị bằng sả bằm nhỏ rồi xào thật kỹ,nêm hơi mẵn một chút là ăn rất ngon,vì chúng rất dễ lể để lấy hết ruột ra.Cua biển thật to mà đợt nầy cua ngon lắm,con nào cũng chắt nịch.Vì ngon, nên mỗi người có thể ăn từ hai đến ba con,bởi là cua rất ngon.Nghe chị em họ kể lại là giá tại chỗ rất rẻ,chiều hôm đó chúng đem về là hấp để ăn liền ngay vào buổi tối,vì là cua rất ngon,nên tôi đã ăn được đến cả ba con lớn.Số cua sống còn lại là để phần cho vợ chồng Luận+Hằng, chiều hôm sau chúng mới về để ăn được.

Tất cả phần nội dung của chuyến đi chơi thuộc đại gia đình tôi lần nầy tôi ghi lại bên trên,đó là tất cả mọi sinh hoạt của mọi người thuộc cộng đồng gia đình,nhân đã tổ chức một cuộc du ngoạn nhẹ vào dịp nghỉ lễ lao động của xứ Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ năm nay.Đi dạo để ngắm nhìn,gọi là tham quan cảnh trí trên vùng đất biển tại nơi nầy,như vậy chúng ta cũng mới nhìn được phần nổi bên ngoài từ các sinh hoạt của cư dân tại các thành phố dọc theo bờ biển, thuộc Tiểu bang Massachusetts nầy mà thôi.Tuy nhiên, phần lịch sử về sự hình thành nên cái tiểu bang lớn nhất mang ý nghĩa rất quan trọng thuộc vùng đất New England được gọi với danh xưng là Hiệp chủng quốc Hoa vào thời Kỳ đầu tiên lập quốc.Muốn hiểu sâu hơn để biết về nó,chúng ta phải đọc và nghiên cứu kỹ hơn mới hiểu biết được phần lớn tính chất về tiểu bang nầy,có thể như vậy mới được trọn vẹn hơn về sự hiểu biết mà có thể là chúng ta cần.

Tiểu bang Massachusetts có cái tên chính thức được gọi là :THỊNH VƯỢNG CHUNG **MASSACHUSETTS.**Là Tiểu Bang đông dân nhất vùng New England thuộc vùng Đông Bắc Hoa Kỳ.Toàn bộ chiều ngang về phía đông lãnh thổ của tiểu bang là bờ biển giáp với Đại Tây Dương.Phía Nam giáp các tiểu bang Connecticut,Rhode Island.Phía Bắc giáp các tiểu bang New Hampshire và Vermont.Phía Tây giáp tiểu bang New York.Thủ phủ của Tiểu Bang Massachsetts là thành phố Boston, thành phố lớn nhất vùng New England.Theo thống kê có khoảng 80% dân số thuộc bang Massachusetts đều tập trung sinh sống tại vùng đô thị Boston.

Bản đồ hình thể Tiểu bang Massachusetts.

Thanh phố Boston của Tiểu bang Massachusetts có diện tích là 20.202km2 được xếp hạng thứ 44 của Hiệp chủng Quốc Hoa Kỳ,gồm phần đất liền 23.734km2 phần nước 3.624 km2.Chiều ngang 295 km,chiều dài 182 km,nằm trên kinh độ 68 độ 57 phút W – 73 độ 30 phút W và nằm trên vĩ độ 41 độ 10 phút N – 42 độ -53 phút N. Dân số 6.902.149 người được thống kê vào năm 2018.Tại Tiểu bang nầy có một lượng người Việt tỵ nạn cư ngụ khá đông,có thể xếp vào hàng thứ ba sau Cali và Texas. Massachusetts là Tiểu bang trong khu vực New England có nhiều ảnh hưởng về lịch sử và nền kinh tế của Hoa kỳ. Hảng hàng không Boston-Logan là cảng hàng không tấp nập nhất của khu vực New England. Massachusetts từ một vùng đất mậu dịch, nông nghiệp,và thủy sản trong vùng trước đây.Nhưng trong cuộc cách mạng công nghiệp hiện đại, tiểu bang nầy đã trở thành vùng trung tâm sản xuất. Theo thống kê vào thế kỷ 20,nền kinh tế của Tiểu bang Massachusetts đã chuyển từ sản xuất sang dịch vụ.Hiện nay, Massachusetts là khu vực tiên phong trên thế giới trong các lãnh vực công nghệ sinh học,công nghệ thông tin,công nghệ về tài chánh,bên cạnh nền công nghệ giao thuơng hàng hải. Nền giáo dục tại Tiểu Bang Mass achusetts được xếp vào bậc cao nhất trên thế giới với rất nhiều trường Đại học danh tiếng mà lâu đời nhất đó là Viện Đại học Harvard thành lập năm 1636 nằm trong phạm vi thành phố Cambridge,tại viện Đại học nầy có trường luật đào tạo ra đa số thẩm phán đương đại của Tòa án tối cao Hoa Kỳ.Ngoài viện Đại Học Harvard, Massachusetts còn có các học viện Đại Học khác nữa đó là Học Viện MIT thành lập năm 1861,cũng tọa lạc tại thành phố Cambridge đang là ngôi trường nổi tiếng trong các trường đại học quốc gia.Đại học Boston thành lập năm 1839 tọa lạc tại thành phố Boston.Học viện Northeastern thành lập vào năm 1898 là trường đại học tư thục hàng đầu lại Tiểu Bang.Đại học Western New England tọa lạc tại thành phố Springfield thuộc tiểu Bang Masachusetts.

Boston còn được biết đến như cái nôi của tự do vì các xung đột đã góp phần dẫn tới cuộc cách mạng Mỹ.Cuộc cách mạng Mỹ là cuộc cách mạng tư tưởng và chính trị diễn ra từ năm 1765 đến 1783 gồm 13 thuộc địa của Đế Quốc Anh tại Bắc Mỹ, chống lại Anh Quốc từ 1775 đến 1783 với sự hổ trợ của người Pháp,13 thuộc địa đã thắng lợi,qua đó chính thức giành độc lập để thành lập Hiệp chủng quốc Hoa KỲ.

Plymouth là điểm thuộc địa đầu tiên của vùng New England,thành lập vào năm 1620 bởi những người hành hương và hành khách của tàu Mayflower.Trước cuộc nội chiến của Hoa Kỳ,Massachusetts là trung tâm của các phong trào chủ nghĩa bãi nô,phong trào vận động hạn chế rượu mạnh và phong trào thuyết tiên nghiệm.Các môn thể thao bóng rổ và bóng chuyền được lần lượt phát minh từ các thành phố Springfield, và Holyoke nằm về phía tây của tiểu bang Massachusetts vào thế kỷ thứ 19.Tiểu bang Massachusetts cũng là tiểu bang đầu tiên công nhận sự hợp pháp hóa hôn nhân đồng tính do từ kết quả của phiên tòa từ Tòa Án Tối Cao của Tiểu bang.

Massachusetts cũng là cái nôi của nhiều gia tộc chính trị nổi tiếng như gia tộc Adams hay gia tộc Kennedy,và đã có các đời Tổng Thống Hoa Kỳ là John Adams (Tổng thống thứ 2,1735-1742) John Quincy Adams (Tổng thống thứ 6,1767-1771) John F.Kennedy (Tổng thống 35, 1957-1963) và George H,W.Bush (Tổng Thống thứ 41,1989-1993) Tất cả các vị Tổng Thống trên đều được sinh ra tại Tiểu Bang nầy.

Tiểu bang Mssachusetts,ngoài việc là cái nôi của nhiều gia tộc chính trị nổi tiếng của nước Mỹ,nơi đây còn được mệnh danh là tiểu bang có nhiều điểm du lịch nổi tiếng,bởi nó có nhiều vùng vịnh với rất nhiều đảo và quần đảo bao quanh phía bờ đông tạo nên những cảnh trí thiên nhiên rất ấn tượng của biển, tạo nên các điểm du lịch nổi tiếng mà du khách rất ưa thích,được liệt kê một số dưới đây:

1. Boston

Thành phố Boston, thành phố mang đậm nét lịch sử được thành lập vào năm 1630.Dân chúng sống tại thành phố nầy đã tham gia vào cuộc cách mạng Hoa kỳ chống lại thực dân Anh. Để kỹ niệm thành tích nầy,người dân tại thành phố Boston thường đi bộ trên đại lộ Freedom Trail (đường mòn tự do).Thành phố còn là biểu tượng của Khối thịnh vương chung Massachusetts. Cũng là quê hương của Các đội thể thao chuyên nghiệp huyền thoại và dàn nhạc Boston Pops.

2. Cape Cod

Là một hòn đảo nằm ở cực đông Massachusetts.Những năm gần đây Cape Cod đã phát triển thành một trong những nơi tham quan nổi tiếng nhất của bang nầy,Cape Cod với những ngọn hải đăng với những bãi đầm lầy được trồng cây việt quất,nơi đây có những bãi biển dài và những con đường rất nên thơ, chạy dọc bờ biển của quốc gia Cape Cod.Nơi đây là thị trấn du lịch nổi tiếng nên có thể là điểm đến đầu tiên của du khách để tham quan những ngôi làng cổ kính và tại ngôi làng Hyannis lại được chú ý với dinh thự mùa hè của gia đình Kennedy,cũng là điểm thu hút nhất đối với du khách nơi hòn đảo nằm bên ngoài Bang Massachusetts.

3. Plymouth

Playmouth là một thành phố ven biển nằm về phía nam thành phố Boston,được xây dựng năm 1620.Nơi đây là một điểm được ghi nhận trong lịch sử vì là nơi đến đầu tiên trong cuộc hành hương của người Pilgrim.Du khách sẽ được tham quan con tàu Mayflower II,là bản sao của con tàu chở những người hành hương đến tân thế giới,thăm những ngôi nhà cổ,những trang trại trồng việt quất,hay chơi golf trên những bãi cỏ rộng.

4. Salem

Salem là một thành phố mang màu sắc có phần ma mị và nhuốm vẻ pháp thuật,đã diễn ra các vụ xét xử phù thủy nổi tiếng trong thời kỳ Thanh giáo (Puritan) cai trị thành phố nầy.Nơi đây cũng là điểm đến với các du khách những người ưa thích với các lễ hội Halloween cũng đầy vẻ ma mị.Các hiện tượng quái dị diễn ra trên khắp thành phố trước đây mà bây giờ người ta có thể tìm hiểu về các phù thủy tại một bảo tàng đặc biệt dành riêng cho họ.Nơi đây có lễ hội Oysterfest diễn ra vào tháng 9 hằng năm,một lễ hội ẩm thực chuyên phục vụ du khách các món ăn được làm từ hào biển.Có các chương trình nghệ thuật và sân khấu được tổ chức thường xuyên để phục vụ du khách quanh năm.

5. Martha’s Vineyard

Martha’s Vineyard là hòn đảo lớn nhất trong vùng New England,một điểm nổi tiếng vào mùa hè cho những người giàu có,nhiều nhà nổi tiếng đều có nhà tại đây. Martha’s Vineyard còn là bối cảnh cho bộ phim Yaws hồi năm 1974 và một số cảnh cũng được đưa Vào các phần tiếp theo.

Hòn đảo nầy nằm cách Cape Cod 11 km,du khách có thể đến đảo bằng thuyền (phà công cộng tại một số nơi trên Cape Cod) hoặc là đường hàng không.Nơi đây được tự hào là có những bãi biển tuyệt đẹp để bơi lội và lướt sóng,ngắm nhìn toàn cảnh Đại Tây Dương khi đứng trên những vách đá cao hoặc trên những ngọn hải đăng nổi tiếng Edgartown.

6. New Bedford

New Bedford là thành phố được xếp vào hạng lớn thứ 6 của Massachusetts, là thành phố nổi tiếng trong việc “săn cá voi"vì nó là thành phố đánh bắt cá voi quan trọng nhất trên thế giới vào thế kỷ thứ 19.Nơi đây có bảo tàn săn cá voi lớn nhất nước Mỹ.Tại bảo tàng có bộ xương cá voi hoàn chỉnh được trưng bày.Đối diện với bảo tàng là nhà nguyện Seamen’s Bethel với nhiều huyền thoại mà cuốn tiểu thuyết vĩ đại Moby Dick của Herman Melville nhắc tới.

7. Nantucket

Vào đầu những năm 1600,đảo Nantucket là nơi ẩn náu của những người Mỹ bản địa muốn thoát khỏi các khu định cư của người Châu Âu trên lục địa Mssachusetts.Ngày nay hòn đảo là nơi ở chủ yếu của những người giàu có,có giá trị nhà đất cao nhất Hoa Kỳ.Vào mùa hè hòn đảo là địa điểm nổi tiếng về du lịch,có thể đón đến 40.000 du khách.Nơi đây có những bến cảng yên tỉnh,những bãi biển đầy cát,những khu vườn và dinh thự cổ xinh đẹp.Đây là hòn đảo gây nhiều cảm hứng cho các nghệ sĩ và nhà văn.

8. Northampton

Northompton được xem như là một làng Đại học rất quyến rủ của thung lũng Pioneer.Với nhiều khu trung tâm náo nhiệt và đẹp như tranh vẽ,gồm nhiều phòng trưng bày nghệ thuật và nhà hàng với nhiều cửa hàng độc đáo xen kẻ giữa những quán cà phê và địa điểm biểu diễn nghệ thuật.Nơi dây có trường Cao đẳng nổi tiếng Smith,dành cho phụ nữ với chất lượng đào tạo uy tín. 20% diện tích Northampton dành cho không gian mở và những con đường xanh,khiến cho việc đi dạo trở nên thú vị.Các hoạt động văn hóa bao gồm sân khấu âm nhạc sôi động và liên hoan phim cũng được tổ chức hằng năm.

9. Berkshires

Berkshies là một khu vực đồi núi nằm về phía tây Massachusetts nổi tiến với những cảnh sắc thiên nhiên vừa thơ mộng vừa hùng vĩ.Hầu hết các ngọn đồi tại đây đều cao đến 360m,đôi khi lại xen kẻ những đỉnh núi chọc thủng các đám mây.Thác nước Bash Bush cao nhất tại vùng nầy cũng là thác nước cao nhất của Tiểu bang Massachusetts.

Berkshires có những con đường đi bộ, đường dài đan xen như một mạng lưới,nổi tiếng nhất là đường mòn Appalachian.Nếu du khách cảm thấy mệt mỏi với việc đi bộ đường dài có thể tham quan một hoặc vài bảo tàng Norman Rockwell,hoặc tham dự một buổi hòa nhạc tại Trung tâm Âm nhạc Tanglewood.

10. Đảo Plum

Đảo Plum là điểm đến tuyệt vời cho những người yêu thích thiên nhiên,nơi đây là thiên đường cho những người muốn quan sát chim,là nơi trú ẩn của các loài chim di cư, và Là nơi sinh sản của các loài chim ven bờ.Nối liền với đất liền phía đông bắc Massachusetts bằng một cây cầu duy nhật từ Newburyport.Ngay tên hòn đảo cũng gợi ra mối liên hệ với thiên nhiên vì nó là tên của những quả mận mọc dại trên những cồn cát.Các bãi biển được mở cửa tự do với cảnh quan đa dạng,tuy nhiên du khách chỉ có thể tiếp cận với các cồn cát bằng các lối đi bộ lát ván.

Trên đây là 10 kỳ quan của Tiểu Bang Massachusetts,được ghi lại phỏng theo tài liệu ngành du lịch đã được chọn lựa các điểm đến thật đẹp, tại Tiểu Bang MASSACHUSETTS mà mọi người đều cần nên biết.

TÌM HIỂU KHÁI QUÁT VỀ LỊCH SỬ NƯỚC MỸ, XÂY DỰNG MỘT CHÍNH PHỦ QUỐC GIA.

26083: American Constitution

“Mỗi người dân thường,và tất cả mọi người trên trái đất nầy,đều có quyền tự trị”

(Thomas Jefferson, 1790- Người soạn thảo Bản Tuyên Ngôn Độc Lập)

Nguồn gốc:

Trong Chiến tranh Cách Mạng Mỹ,đại diện của Mười ba thuộc địa họp tại Philadelphia nhất trí thông qua Tuyên ngôn độc lập Hoa Kỳ vào ngày 4 tháng 7 năm 1776,tuyên bố độc lập khỏi nước Anh.Để phối hợp các lực lượng chống Anh,Đệ nhị Quốc hội Lục Địa,bắt đầu soạn thảo một bản Hiến Pháp nhằm thống nhất các Tiểu Bang.Sau một khoảng thời gian thảo luận,tranh luận,Quốc hội thông qua các điều khoản Hợp Bang vào tháng 11 năm 1777 và trình các bang phê chuẩn.Các điều khoản Hợp bang có hiệu lực ngày 1 tháng 3 năm 1781.

Các điều khoản Hợp bang quy định Quốc Hội Hợp Bang là cơ quan quyền lực nhà nước trung ương.Quốc hội có quyền thông qua các nghị quyết,quyết định,quy định nhưng không có quyền lập pháp và không được áp đặt thuế,ban hành quy định về thương mại của các tiểu bang. Sự tổ chức nhà nước nầy phản ảnh quan niệm của người Mỹ về vai trò chính đáng của Quốc vương và Quốc hội Anh đã bi lật đổ đối với các thuộc địa.Quốc hội Hợp bang chỉ giải quyết nhũng vấn đề của toàn quốc,được thừa hưởng một vài vương quyền (ví dụ như tuyên bố chiến tranh,tiếp nhận đại sứ.. v...v),Những quyền hạng còn lại thuộc về các tiểu bang.Chủ tịch Quốc hội Hợp bang do quốc hội bầu ra,có nhiệm vụ chủ tọa các phiên họp của Quốc hội,nhưng không nắm thực quyền.

Năm 1783,Anh ký Hiệp định Paris,thừa nhận nền độc lập của Hoa Kỳ. Sau khi chiến tranh kết thúc,các tiểu bang bắt đầu tập trung vào công việc nội bộ của mình mà ngừng hợp tác với nhau. Hậu quả là biên giới quốc gia Hoa Kỳ bị bao vây,suy yếu trong khi nền kinh tế của các Tiểu bang bị khủng hoảng do xung đột thương mại giữa các tiểu bang.Hoa kỳ phải nhập khẩu hàng hóa,tàu thương mại của Hoa kỳ tại Địa Trung Hải bị cướp biển Barbary làm mồi,các khoản nợ nước ngoài từ thời chiến tranh cách mạng Mỹ vẫn chưa trả được gốc lẫn lãi.Tình trạng nội loạn,bất ổn chính trị gia tăng. Những chính biến như Âm mưu Newburgh và cuộc nổi loạn Shays cho thấy các điều khoản hợp bang không còn hữu hiệu.

Sau khi giải quyết được tranh chấp thương mại.đánh bắt cá với Maryland tại hội nghị Mount Vermon vào năm 1785,Virginia triệu tập một hội nghị thương mại giữa các tiểu bang. Tuy nhiên,nhiều tiểu bang không cử đại diện đi dự hội nghị do nghi kỵ lẫn nhau. Alexander Hamilton kêu gọi những đại diện có mặt tại Annapolis triệu tập một hội nghị vào mùa xuân năm sau tại Philadelphia nhằm sửa đổi,bổ sung các điều khoản Hợp bang. Ban đầu tình trạng vắng mặt có khả năng cao tái diễn cho đến khi James Madison và Edmund Randolph thuyết phục George Washington làm đại diện của Virginia đi dự hội nghị.

Hội nghị lập hiến nhóm họp vào tháng 5 năm 1787 với sự tham gia của 12 tiểu bang. Lập trường của các phái đoàn về nhánh hành pháp phản ảnh sự tổ chức nhà nước của mỗi tiểu bang.Thống đốc của hầu hết các tiểu bang không có quyền bổ nhiệm hoặc phủ quyết luật,do cơ quan lập pháp bầu ra mỗi năm,bị giới hạn một nhiệm kỳ,làm việc theo chế độ tập thể trong một ủy ban hành chính và bị cơ quan lập pháp kiểm soát. Thống đốc New York là ngoại lệ lớn nhất,thực hiện quyền hành pháp,có quyền bổ nhiệm,phủ quyết luật,nhiệm kỳ ba năm và không bị giới hạn số nhiệm kỳ. Đàm phán kín giữa Các tiểu bang định hình chức vụ Tổng Thống trong Hiến pháp Hoa kỳ.

• Tổng thống Hoa kỳ (President of the United States, viết tắc là POTUS) là nguyên thủ quốc gia và là người đứng đầu chính phủ Hoa kỳ.Tổng thống lãnh đạo chính quyền liên bang Hoa kỳ và thống lĩnh Quân đội Hoa Kỳ.

Ông George Washington được bầu vào ghế Tổng thống đầu tiên,nhậm chức vào năm 1789,thì quyền hạn của Tổng thống được tăng cường đáng kể.

Điều II Hiến pháp Hoa kỳ quy định nhiệm vụ,quyền hạn của Tổng thống, bao gồm thi hành luật liên bang và bổ nhiệm các quan chức hành chính,ngoại giao,quản lý nhà nước và tư pháp của chính quyền liên bang.Tổng thống có quyền bổ nhiệm,tiếp nhận đại sứ,ký kết điều ước quốc tế và chịu trách nhiệm thực hiện chính sách đối ngoại của Hoa kỳ, bao gồm quản lý và chỉ huy quân đội Hoa kỳ,là một quân đội có ngân sách quốc phòng lớn nhất trên thế giới.

Tổng thống cũng giữ một vai trò lãnh đạo trong việc xây dựng pháp luật liên bang,chính sách đối nội.Khoản 7 Điều II Hiến pháp Hoa kỳ quy định,Tổng thống có quyền phủ quyết luật của Quốc hội. Được coi là lãnh đạo của chính đảng họ. Tổng thống tích cực vận động những nghị sĩ Quốc hội ủng hộ chính sách của họ,và quá trình xây dựng chính sách phần lớn phụ thuộc vào kết quả bầu cử Tổng thống.Trong những thập niên gần đây,tổng thống cũng thường xuyên dùng sắc lệnh,quy định của các cơ quan nhà nước và quyền bổ nhiệm thẩm phán để quyết định chính sách đối nội.

Tổng thống và phó tổng thống do Đại cử tri đoàn bầu ra. Nhiệm kỳ của tổng thống và phó tổng thống là bốn năm. Tu chính án thứ XII Hiến pháp Hoa kỳ quy định,không ai được tái cử tổng thống quá hai nhiệm kỳ. Đã có chín phó tổng thống kế nhiệm tổng thống sau khi tổng thống đương nhiệm qua đời hoặc từ chức. Tổng cộng đã có 45 cá nhân giữ chức vụ tổng thống qua 58 nhiệm kỳ 4 năm.

* 1789 - 1933

George Washington vị Tổng thống đầu tiên của Hiệp chủng Quốc Hoa kỳ.Tổng thống đã xác lập nhiều nguyên tắc,tiêu chuẩn của chức vụ Tổng thống.Ông tự nguyện về hưu đặt ra tiền lệ,không ai được tái cử Tổng thống quá hai nhiệm kỳ,và cho đến năm 1940 mới bị phá vỡ và sau cùng được hiến định trong tu chính án XII.Các chính đảng đã hình thành khi nhiệm kỳ của Washington kết thúc. John Adams thắng cử Thomas Jefferson trong cuộc bầu cử đầu tiên vào năm 1796. Jefferson thắng cử Adams vào năm 1800 và tái cử một nhiệm kỳ. James Madison và James Monroe lần lượt trúng cử tổng thống hai nhiệm kỳ, Sau khi Đảng Dân chủ Cộng Hòa bị chia rẽ,John Quincy Adams con trai của Adams trúng cử tổng thống vào năm 1824.

Andrew Jackson trúng cử tổng thống vào năm 1828,trở thành tổng thống đầu tiên không xuất thân từ thành phần ưu tú của Virginia, Massachusetts đã giữ chức vụ trong 40 năm đầu tiên.Jackson nổ lực mở rộng quyền hạn của tổng thống,trong khi thu hẹp quyền hạn của Quốc hội và tăng quyền tham gia chính quyền của nhân dân. Martin Van Buren bị dư luận phản đối sau khủng hoảng tài chánh năm 1837. John Tyler kế nhiệm William Henry Harrison làm tổng thống sau khi ông qua đời nhưng xung đột với Quốc hội, khiến cho chức vụ tổng thống ngày càng yếu thế .Từ năm 1837 - năm 1861 có tám người lên làm tổng thống mà không ai tái cử được một nhiệm kỳ thứ hai. Trong thời kỳ nầy,bộ ba Henry Vlay,Daniel Webster và John C. Calhoun trong Thượng viện giữ một vai trò then chốt trong việc xây dựng chính sách,cho đến khi vấn đề chế độ nô lệ chia cắt Hoa kỳ.

Trong nội chiến Hoa Kỳ,Abraham Lincoln lãnh đạo chính quyền trên cương vị tổng thống.Tình hình chiến tranh và thế đa số của Đảng cộng Hòa trong quốc hội làm tăng cường quyền hạn của chức vụ tổng thống. Lincoln tái cử tổng thống vào năm 1864,trở thành tổng thống đầu tiên được tái cử kể từ Jackson vào năm 1832. Andrew Johnson kế nhiệm tổng thống sau khi Lincoln bị ám sát, nhưng mất sự ủng hộ chính trị và gần như bị Quốc hội bãi nhiệm.Quốc hội duy trì quyền lực lớn mạnh trong hai nhiệm kỳ tổng thống của Ulysses S.Grant. Sau thời kỳ tái thiết,Grover Cleveland trở thành tổng thống đầu tiên thuộc đảng dân chủ kể từ trước nội chiến Hoa kỳ. Năm 1900,William Mckinley trở thành tổng thống đương nhiệm đầu tiên được tái cử kể từ Grant vào năm 1872.

Theodrore Roosevelt kế nhiệm tổng thống vào năm 1901 sau khi McKinley bị Leon Czolgosz ám sát. Giới sử học nhận định Roosevelt đã tập trung quyền hạn vào chức vụ tổng thống. Những thành tựu quan trọng của nhiệm kỳ ông bao gồm chống độc quyền,bảo tồn thiên nhiên và cải cách lao động. William Howard Taft do chính Roosevelt lựa chọn trúng cử tổng thống vào năm 1909. Woodrow Wilson dẫn dắt Hoa kỳ đến thắng lợi trong Chiến tranh thế giới thứ nhất,nhưng bị Thượng Viện bác đề nghị Hoa kỳ gia nhập Hội Quốc Liên. Warren G. Harding được nhân dân tín nhiệm trong thời gian tại chức,nhưng dính vào nhiều vụ bê bối sau khi mãn nhiệm, nhất là vụ bê bối Teapot Done. Herbert Hoover bị dư luận quay lưng trong cuộc Đại khủng hoảng.

Tổng thống đế vương.

Năm 1933, Franklin D. Roosevelt trúng cử tổng thống,dẫn tới một chế độ tập quyền,mà giới sử học gọi là tổng thống đế vương. Với sự hậu thuẩn của một Đảng Dân chủ đa số áp đảo trong Quốc hội,và dư luận. Roosevelt ban hành Chính sách kinh tế mới, tăng cường mở rộng đáng kể chính quyền liên bang. Văn phòng điều hành của Tổng thống được thành lập vào năm 1939 và số lượng nhân viên của tổng thống tăng mạnh mà không cần phải được Thượng viện phê chuẩn. Nhiệm kỳ thứ ba và thứ tư của Roosevelt,thắng lợi của Hoa kỳ trong chiến tranh thế giới thứ hai và nền kinh tế phát triển của Hoa kỳ xác lập địa vị lãnh đạo toàn cầu của tổng thống. Trong chiến tranh lạnh,sự lãnh đạo của Harry S. Truman và Dwight D. Eisenhower khiến cho tổng thống Hoa kỳ được coi là lãnh đạo của “thế giới tự do”. John F. Kennedy tranh thủ được dư luận nhờ truyền hình vào thập niên 1960.

Sau khi Lyndon B.Johnson sa lầy trong chiến tranh Việt Nam và Richard Nison từ chức vì vụ bê bối Watergate,Quốc hội thông qua một loạt cải cách nhằm xác lập quyền lực của Quốc hội,bao gồm nghị quyết về quyền lực chiến tranh và luật kiểm soát dự toán và giải ngân. Năm 1976 ,Gerald Ford thừa nhận rằng “con lắc lịch sử” đã hướng về phía Quốc hội và có thể làm xói mòn khả năng điều hành đất nước của tổng thống. Cả Ford lẫn Jimmy Carter điều không được tái cử nhiệm kỳ tổng thống thứ hai. Ronald Reagan sử dụng năng khiếu giao tiếp từ sự nghiệp diễn xuất của ông để thay đổi chính sách Hoa Kỳ theo hướng bảo thủ.

Bill Clinton,George W. Bush và Barack Obama làm tổng thống hai nhiệm kỳ. Quốc hội và dư luận Hoa kỳ có xu hướng phân hóa chính trị,nhất là sau cuộc bầu cử 1994,khi Đảng Cộng Hòa lần đầu tiên tái chiếm đa số trong Hạ Viện trong 40 năm. Tong những thập kỷ gầy đây, các Thượng nghị sĩ thường xuyên câu giờ,nhằm cản trở việc thông qua một dự luật. Hậu quả là những Tổng thống gần đây gia tăng việc sử dụng sắc lệnh,quy định cơ quan nhà nước và quyền bổ nhiệm thẩm phán để thực hiện chính sách mà bỏ qua Quốc hội. Bầu cử tổng thống trong thế kỷ 21,phản ảnh tình trạng phân hóa chính trị Hoa kỳ,chưa có ứng cử viên nào giành được hơn 50% số phiếu bầu phổ thông,ngoại trừ Obama vào năm 2008,trong khi George W. Bush và Donald Trump được Đại cử tri đoàn bầu làm tổng thống, mặc dù có ít số phiếu bầu hơn đối phương.

(ghi theo trang Tổng thống Hoa Kỳ của Wikipedia)

Cuộc bầu cử vào năm 2016 Donald Trump từ một thương nhân không biết gì về chính trị,bước vào làm chính trị,nhưng nhờ tài hùng biện ông đã loại trừ được 15 chính trị gia lão luyện của Đảng Công Hòa,để tranh chức ứng viên tổng thống của đảng nầy trong kỳ bầu cử vào ngày 5/11 năm 2016,và ông Donald Trump cũng đã đánh bại nữ chính trị gia lão luyện của Đảng dân chủ là bà Hillary Clinton, và đã được đắt cử để giữ chức vụ Tổng thống 45 của Hoa Kỳ.Nhưng ông lại bị thua ông Joe Biden vào cuộc bầu cử năm 2000 trong lần ứng cử nhiệm kỳ hai. Dư luận quần chúng Mỹ cho rằng cuộc bầu cử lần nầy có sự gian lận nặng,tuy nhiên Tổng Thống Donald Trump nhượng bộ vì thiếu bằng chứng để kết luận sự gian lận đó.Cựu Tổng Thống Donald Trump tái ứng cử nhiệm kỳ hai tức lần ứng cử thứ ba, làm ứng viên của Đảng Cộng Hòa, tham gia cuộc bầu cử vào ngày 5/11/2024 để trở thành Tổng thống thứ 47 của Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ.Cựu Tổng Thống đã đắc cử một cách vẻ vang áp đảo bằng sự tín nhiệm từ người dân Mỹ,với số phiếu phổ thông là :72.912.000 phiếu,thắng cả 7 tiểu bang chiến lược,đã nâng số phiếu cử tri đoàn lên 312/270 phiếu. Với hai loại phiếu trên Donald Trump đã đánh bại ứng cử viên của Đảng dân chủ là bà Phó Tổng thống Kamala Haris.Vào cuộc bầu cử năm nay,dân chúng Mỹ đi bỏ phiếu một cách hào hứng và Đảng Cộng Hòa đã thắng lớn,ngoài ghế Tổng thống Đảng cộng hòa còn dẫn đầu luôn cả hai viện Quốc hội Thượng và Hạ viện.

Ghi lại sự kiện về kết quả cuộc bầu cử ngày 5 tháng 11 năm 2024 để bổ sung đầy đủ về tất cả các đời tổng thống của nước Mỹ được tính cho cả nhiệm kỳ 2025 - 2028 và cũng để kết bài viết về: “cuộc du ngoạn Đại gia đình tại Massachusetts vào dịp lễ “lao động” của Hiệp chủng quốc Hoa Kỳ năm 2024.

Viết xong vào lúc 12 giờ ngày 7 tháng 11 năm 2024, để chờ công bố chính thức kết quả bầu cử.

Phan công Thạnh .